Nieuws

Benchmark AHB2, een revolutionair versterkerontwerp

  Friday 20 May 2016, 16:06

Zoals dat voor elk product geldt, is een luidsprekerontwerp zo goed als de zwakste schakel. Bij passieve luidspreker is dat: de kast, het passieve cross-over en de drivers. Maar de prestatie van de luidspreker natuurlijk volledig afhankelijk van de toegepaste versterker.

Je zou kunnen stellen dat versterkerontwerpen sinds de komst van de transistor niet veel zijn veranderd. Toch zijn fabrikanten al jaren op zoek naar verbetering en verfijning van bestaande schakelingen. En daarmee worden nog altijd stappen in kwaliteit gezet. Klasse A gold lange tijd als het neusje van de zalm. Uiterst lage vervorming waarvoor een prijs moest worden betaald. Letterlijk omdat deze versterkers doorgaans niet goedkoop zijn en figuurlijk omdat ze zeer inefficiënt zijn. Ze worden vaak kokendheet en verbruiken serieus veel stroom. De meeste power versterkers zijn daarom nog altijd Klasse A/B geschakeld, een deel is (tevens) Klasse G/H en een aantal jaren geleden deed de Klasse D versterker z'n intrede. Een versterker die qua design als qua klank afwijkt van wat we tot dan toe gewend waren. Door creatief op deze basisontwerpen te variëren heeft elk ontwerp zijn eigen karakter.

Met zoveel verschillende soorten versterkerschakelingen lag een ontwerp volgens een geheel nieuwe benadering niet erg voor de hand. Toch is dat precies wat John Siau van Benchmark Media met de AHB2 voor ogen had.

Zoals ik al schreef is het meest gebruikte ontwerp de Klasse A/B schakeling. Een eenvoudig en redelijk efficiënte schakeling met een paar kleine nadelen. Het belangrijkste kritiekpunt: de cross-over vervorming (op de overgang tussen de PNP en NPN transistors). Om dat te compenseren wordt gebruik gemaakt van een feedback schakeling. Deze terugkoppeling corrigeert aan de ingang van de versterker wat er aan de uitgang misgaat. Een slim systeem dat goed werkt maar niet perfect is. Dus als we vertellen dat de AHB2 gebruik maakt van een Klasse A/B ontwerp, waarom zou hij dan zo bijzonder zijn?

Feed Forward
Welnu, de AHB2 maakt geen gebruik van een feedback- maar van een feed forward schakeling. Mogelijke cross-oververvorming wordt tenietgedaan door een soort "hulpversterker". Het signaal aan de ingang van de versterker wordt vergeleken met het signaal aan de uitgang en het verschil wordt geïnverteerd toegevoegd door de hulpversterker. Het resultaat is dat het percentage THD (Total Harmonic Distortion) lager ligt dan welk ander Klasse A/B ontwerp.

Het idee van de feed forward versterker is niet nieuw. Het eerste ontwerp is van THX. Alleen kregen zij de versterker niet stabiel. Benchmark heeft het THX ontwerp in licentie overgenomen en John Siau  heeft de schakeling d.m.v. processortechniek wel stabiel gekregen.

Geschakelde voeding
Bij de meeste Audiofielen staat het toepassen van een geschakelde voeding (switched power supply) gelijk aan blasfemie. Niets mooiers dan een dikke ringkerntrafo en een stel forse Elco's. John Siau is een andere mening toegedaan. Hij stelt dat wanneer je een geschakelde voeding voor audiotoepassingen op de juiste manier bouwt, dat alleen maar voordelen oplevert. En als je aan de AHB2 gaat meten kun je hem alleen maar gelijk geven.

Bovendien genereert zijn voeding buiten de versterker geen magnetisch strooiveld. Je kunt een audiokabel probleemloos over de versterker heen leggen, je hoort geen 50Hz brom. Door het toepassen van dit type voeding is de signaalruisverhouding van de AHB2 10 - 30dB beter dan de meeste bekende audiofiele versterkers.

Klasse H
Hoewel het basis ontwerp Klasse A/B is, gedraagt de AHB2 zich, als er vermogen wordt gevraagd, als een Klasse H versterker. Dat wil zeggen dat wanneer er veel van de versterker wordt gevraagd de spanning op de spanningsrails wordt verhoogd. Omgekeerd betekent het dat wanneer de versterker slechts weinig vermogen hoeft te leveren (en gemiddeld genomen vraagt een luidsprekersysteem slechts een paar Watt van een versterker) de spanning op de railzen laag blijft. Er wordt daardoor maar weinig warmte ontwikkeld. De AHB2 is dus ook nog eens energiezuinig. De AHB2 staat inmiddels bekend als de stilste audioversterker ter wereld en heeft daarbij een van de laagste vervormingscijfers.

De AHB2 wordt niet zenuwachtig van lage impedanties. Een luidsprekerontwerpen waarbij de impedantie bij bepaalde frequenties tot slechts enkele Ohms afdaalt, jaagt menig versterker op de kast. Zo niet de AHB2. Die geeft geen krimp en is daarmee de vriend van zo goed als elke luidspreker.

Nog een voordeel van dit ontwerp is dat de versterker slechts 5,5kg weegt en bijzonder compact is.